.wpb_animate_when_almost_visible { opacity: 1; }
  • Mea Moni
  • Manaia
  • Talafaʻasolopito
  • Vaaiga
  • Tele
  • Mea Moni
  • Manaia
  • Talafaʻasolopito
  • Vaaiga
Mea moni e le masani ai

Socrates

Socrates - o se faifilosofia Eleni anamua na faia se suiga i filosofia. Faatasi ai ma lana auala tulaga ese o le suʻesuʻeina o manatu (maieutics, dialectics), na ia tosina mai ai manatu o le au faifilosofia e le gata i le malamalamaʻaga o uiga o le tagata, ae faʻapea foi i le atinaʻeina o le poto masani o le taʻimua o ituaiga mafaufauga.

O le talaaga o le Socrates e tumu i le tele o mea manaia. Na matou faʻamatalaina le sili ona manaia oi latou i se isi tusitusiga.

Ma, i luma o oe o se puʻupuʻu talaʻaga o Socrates.

Talafaʻasolopito Socrates

O le aso tonu na fanau ai Socrates e leʻo iloa. E talitonu na fanau o ia i le 469 TLM. i Atenai. Na ola aʻe o ia ma sa ola aʻe i le aiga o se vane mamanu e igoa ia Sofronisk.

O le tina o Socrates, o Phanareta, o se faatosaga. O le faifilosofia sa i ai foi sona uso matua, o Patroclus, o ia na tuufaasolo atu i ai e le ulu o le aiga le tele o lona tofi.

Tamaititi ma talavou

Socrates na fanau i le 6 Fargelion, i se aso "le mama", lea na taua tele i lana talaaga. E tusa ai ma tulafono o lena vaitaimi, na avea o ia ma faifeau tumau o le soifua maloloina o le malo o Atenai e aunoa ma se tausiga.

E le gata i lea, i le vaitaimi tuai o taimi, e mafai ona osi taulaga Socrates e ala i le finagalo autasi o le potopotoga lauiloa. O tagata Eleni anamua talitonu i lenei auala o le taulaga na fesoasoani e foia ai faʻafitauli i le lalolagi.

O le tuputupu aʻe, Socrates mauaina malamalama mai Damon, Conon, Zeno, Anaxagoras ma Archelaus. O se mea moni manaia ona o lona soifuaga atoa o le tagata mafaufau e leʻi tusia se tusi e tasi.

O le mea moni, o le talaaga o le Socrates o le manatuaina o ana tamaiti aʻoga ma tagata na mulimuli ia te ia, o nisi na i ai le lauiloa Aristotle.

I se faʻaopopoga i lona naunautaiga mo saienisi ma filosofia, na auai malosi Socrates i le puipuia o lona atunuʻu. Na ia auai i le taua a le militeri 3 taimi, faʻaalia le lotovaivai lototele luga o le taua. E i ai le mataupu lauiloa ina ua ia laveaʻi le ola o lana taʻitaʻi au Alcibiades.

O le filosofia a Socrates

Na faamatala auiliili e Socrates ona mafaufauga, ma lona le manaʻo e tusi i lalo. I lona talitonuga, o ia lipine puʻeina na faʻaleagaina ai le manatuaina ma fesoasoani i le leiloa o le uiga o lenei poʻo lena mea moni.

O lana filosofia na faʻavae i luga o mataupu o le amio lelei ma faʻaaliga eseese o le amio lelei, e aofia ai le poto, lototele ma le faʻamaoni.

Na finau Socrates o le malamalama o se amio lelei. Afai e le mafai e se tagata ona malamalama i le aano moni o ni manatu, ia o le a le mafai ona avea ma amio lelei, e faʻaalia ai le lototele, faʻamaoni, alofa, ma isi.

O soo o Socrates, Plato ma Xenophon, na faamatalaina manatu o le tagata mafaufau i le amio i le leaga i auala eseese. Na taʻua e le muamua, o Socrates sa i ai sona uiga le lelei i mea leaga tusa lava pe na faasaga faasaga i le fili. O le lona lua na faapea mai Socrates faatagaina le leaga pe a tupu mo le faamoemoe o le puipuiga.

O ia feteʻenaʻiga faʻauigaina o faʻamatalaga o loʻo faʻamatalaina e le faiga o aʻoaʻoga sa i totonu o Socrates. O se tulafono, na ia fesoʻotaʻi ma tamaiti aʻoga e ala i talanoaga, talu ai ma lenei ituaiga o fesoʻotaʻiga na fanau ai le upu moni.

Mo lenei mafuaʻaga, o le fitafita Socrates talanoa ma le taʻitaʻiʻau Xenophon e uiga i le taua ma talanoaina leaga e faʻaaogaina ai faʻataʻitaʻiga o le tauina o le fili. O Plato o se Atenai filemu, o lea na fausia ai e le faifilosofia ni talanoaga eseʻese ma ia, ma faaaoga isi faʻataʻitaʻiga.

E taua le maitauina e le gata i talanoaga, o le filosofia a Socrates na i ai le tele o eseesega taua, aofia ai:

  • dialectical, colloquial foliga o le sailiga mo le mea moni;
  • faʻauigaina o manatu i se auala faʻaosooso, mai le faʻapitoa i le lautele;
  • saili mo le mea moni ma le fesoasoani a maieutics - o le faatufugaga o le mauaina o le malamalama natia i tagata taʻitasi e ala i le taʻitaʻia o fesili.

Ina ua sauni Socrates e saili le mea moni, sa ia fesili i lana paga i se faasologa o fesili, ina ua maeʻa na leiloa le tagata na talanoa ma maua ai ni faaiuga e leʻi mafaufauina. E le gata i lea, o le tagata mafaufau e fiafia e fausia se talanoaga mai le isi itu, o se iʻuga na amata ai ona feteʻenaʻi lana paga ma ana lava "upu moni".

Socrates na avea o se tasi o sili ona atamamai tagata, ae o ia lava na te leʻi mafaufauina. O le upu lauiloa Eleni o loʻo tumau pea e oʻo mai i le aso.

"E na ona ou iloa ou te le iloa se mea, ae o isi latou te le iloa foi lenei."

E leʻi sailia e Socrates se faʻataʻitaʻiga o se tagata e valea pe tuʻu i se tulaga faigata. Naʻo le manaʻo e suʻe le mea moni ma lana uo. O le mea lea, o ia ma lana au faʻalogologo mafai ona faʻamatalaina ni loloto loloto manatu e pei o le faʻamasinoga, faamaoni, togafiti, leaga, lelei ma le tele o isi.

O Aristotle, o le sa aʻoga i Palato, na ia filifili e faamatala le auala a le Socratic. Na ia taʻua foi o le autu a Socratic e feteenai ma lenei:

"O le amio lelei faaletagata o se tulaga o le mafaufau."

Sa fiafia Socrates i le pule tele ma ona uso a tagata, o se iʻuga na masani ona latou o mai ia te ia mo le poto. I le taimi lava e tasi, na te leʻi aʻoaʻoina ona soʻo tautala lelei poʻo soʻo se galuega taulima.

Na faʻamalosia e le faifilosofia ana tamaiti aʻoga e faʻaali le amio lelei i tagata, ae maise ia latou pele.

E fiailoa lava e leʻi avea e Socrates ni totogi mo ana aʻoaʻoga, lea na mafua ai le le fiafia i le tele o tagata Atenai. Na mafua lenei mea ona o le mea moni o lena taimi sa aʻoaʻoina fanau e o latou matua. Peitaʻi, ina ua faʻalogo tagata talavou i le poto o le latou uso a tagata, na latou faʻanatinati atu e aumai le poto mai ia te ia.

Na feita le augatupulaga matua, ma o le iʻuga na aliaʻe mai ai le tuuaiga oti mo Socrates o le "amio leaga talavou".

Na finau tagata matutua o le tagata mafaufau e faʻaliliu tagata talavou e teteʻe ma o latou matua, ma tuʻuina atu foʻi ia i latou manatu leaga.

O le isi itu na mafua ai le oti o Socrates o le tuuaiga o le le faaaloalo ma le tapuaiga i isi atua. Na ia taʻua foi e le talafeagai le faamasinoina o le tagata i ana gaioiga, talu ai o le leaga e tupu ona o le le malamalama.

I le taimi lava e tasi, o loʻo i ai se nofoaga mo le lelei i agaga o tagata taʻitasi, ma o se temoni-lagolago o loʻo i totonu o agaga uma.

O le leo o lenei temoni, o aso nei o le a faʻamatalaina e le toʻatele o se "agelu leoleo", mai lea taimi i lea taimi na musumusu atu ia Socrates le auala e tatau ona ia amio ai i tulaga faigata.

Na "fesoasoani" le temoni ia Socrates i ni tulaga faigata, o lea na le mafai ai ona ia le usiusitaʻi ia te ia. O tagata Atenai na latou aveina lenei temoni mo se atua fou, lea na masalomia na tapuai i ai le faifilosofia.

Olaga patino

Seia le 37 tausaga, leai ni mea taua na tutupu i le talaaga o Socrates. Ina ua maua e Alcibiades le malosi, lea na faasaoina e le tagata mafaufau i le taimi o le taua ma Spartans, na i ai foi le isi mafuaaga na tuuaia ai o ia e tagata o Atenai.

Ae le i taunuʻu mai le taʻitaʻi au Alcibiades, na olaola le temokalasi i Atenai, ina ua maeʻa faʻatulagaina le pulega faʻatonu. O le mea masani, o le tele o Eleni na le fiafia i le mea moni na Socrates na sefeina le ola o le pule.

E taua le maitauina o le faifilosofia lava ia i taimi uma na saili e puipuia le le tonu tagata taʻusalaina. I le mea sili na ia mafaia, na ia tetee foi i sui o le malo o lo o i ai nei.

Ua matua nei, na faʻaipoipo Socrates ia Xanthippe, na ia maua ai ni ona ataliʻi. E masani ona taliaina o le ava e le amanaʻiaina le poto o lana tane, ese i lana amio leaga.

I le tasi itu, Xanthippus mafai ona malamalama o Socrates uma toetoe lava a le auai i le olaga o le aiga, e le galulue ma taumafai e taʻitaʻia se olaga soona fai.

Na ia savali i auala i ofu masaesae ma talanoa i upu moni eseese ma ana uo. Na faifai pea le ava i lana tane i nofoaga faitele ma na ia faaaogaina foi moto.

Na fautuaina Socrates e faʻateʻa ese le fafine faʻamaʻa na ia faʻalumaina o ia i nofoaga faitele, ae na ona ataata o ia ma fai mai: "Na ou manaʻo e aʻoaʻo le faʻauo ma tagata ma faʻaipoipo ia Xanthippe i le talitonuga afai e mafai ona ou onosaia lona ita, e mafai ona ou tatalia soʻo se tagata."

Maliu o Socrates

Matou te iloa foi e uiga i le maliu o le sili filosofia faafetai i galuega a Plato ma Xenophon. O tagata Atenai na latou tuuaia le latou tagatanuu o le le amanaiaina o atua ma faaleagaina le autalavou.

Na teena e Socrates se tagata tetee, ma fai mai o le a ia puipuia o ia lava. Na ia teena uma tuuaiga faasaga ia te ia. I se faaopopoga, na ia musu e ofa se sala e fai ma sui o faasalaga, e ui lava i lalo o le tulafono sa ia te ia aia tatau uma na te faia ai.

Sa faasa foi e Socrates ana uo ona fai se tupe teu mo ia. Na ia faʻamatalaina lenei mea i le mea moni o le totogiina o le sala tupe o lona uiga o le faʻaalia o le taʻusalaina.

E lei leva ona maliu, na fautua atu uo ia Socrates e fuafua se solaaga, ae na ia teena le taliaina o lenei. Fai mai a ia, o le a maua o ia e le oti i soo se mea, o lea e leai se aoga o le sola ese mai ai.

Lalo oe mafai ona vaʻaia le lauiloa ata "Maliu o Socrates":

O le Thinker e manaʻomia le faʻataunuʻuina i le tagofia oona. Socrates na maliu i le 399 i le matua o 70. Ole ala lea na maliu ai se tasi o filosofia silisili ile talafaʻasolopito o tagata.

Ata o Socrates

Maimoa le vitio: Socrates: The Man and His Life (Iuli 2025).

Mataupu Talu

Pyotr Stolypin

Mataupu O Sosoo Mai

70 mea mananaia e uiga i lulu

Mataupu E Fesootai I Ai

Faʻaleleia le gaioiga faia

Faʻaleleia le gaioiga faia

2020
15 mea moni e uiga i le malamalama: afi mai aisa, laser pistols ma la la

15 mea moni e uiga i le malamalama: afi mai aisa, laser pistols ma la la

2020
Vyacheslav Tikhonov

Vyacheslav Tikhonov

2020
Billie Eilish

Billie Eilish

2020
Aurelius Augustine

Aurelius Augustine

2020
Eva Braun

Eva Braun

2020

Tuua Lau Faamatalaga


Mataupu Manaia
Palato

Palato

2020
90 mea manaia e uiga i Saina

90 mea manaia e uiga i Saina

2020
O le a IMHO

O le a IMHO

2020

Vaega Lauiloa

  • Mea Moni
  • Manaia
  • Talafaʻasolopito
  • Vaaiga

E Tusa O Le Tatou

Mea moni e le masani ai

Faasoa Atu I Lau Uo

Copyright 2025 \ Mea moni e le masani ai

  • Mea Moni
  • Manaia
  • Talafaʻasolopito
  • Vaaiga

© 2025 https://kuzminykh.org - Mea moni e le masani ai