I se suʻesuʻega sili atu pe lata i le talaaga o mea na tutupu i le 16th US President Abraham Lincoln, ua manino mai ai o lana talaaga aloaʻia na faia ma feteʻenaʻi. Nisi o mea moni mananaia o le a tuuina atu i lalo. Ae ui i lea, e le faʻaitiitia ai le agavaʻa o Lincoln, o le na faʻamutaina le faʻapologaina ma faʻalauiloa suiga e faʻamoemoe e faʻaleleia atili olaga o tagata matitiva o Amerika.
O le mea moni, o le au faʻaupolokiki (ma e toʻatele na) e leʻi mafaia ona latou faʻatoʻilaloina le "Uncle Abe" a o soifua o ia. Ma ina ua maeʻa fana a John Booth i le Ford Theatre, lea na faʻamutaina ai le ola o Abraham Lincoln, o le fasioti tagata peresetene na liua ma avea ma ata faʻafoliga o se tamaloa na ia mauaina mea uma lava ia. O le mea moni na alu ese Lincoln mai le pito i lalo, feteʻenaʻi ma tulafono faʻavaeina e pule o polotiki tetele, e tumau pea i tua o vaaiga. Soʻo se tagata Amerika masani e tatau ona talitonu o ia e le o se milionea pe le o se peresetene mo na o sina taimi. O le manuia tele Amerika o loʻo i luma atu, moni lava tala atu o leisi auala. Ma o le olaga o Lincoln na talitonuina na faʻamaoniaina.
O Abraham Lincoln na masalomia na fanau iinei
1. E tusa ai ma le tusi aloaia, na fanau Lincoln i le aiga o se mativa faifaatoaga. O loʻo faʻaalia i le Falemataʻaga o Amerika le Sili Peresetene le fale moa o le fale moa lea na masalomia na fanau ai Aperaamo. Ae na fanau o ia i le 1809, ma o lona tama, o le e ana le selau o heka le tele o fanua, taulaga faʻatau fale ma le tele o lafumanu o lafumanu, na pa'ū i le 1816.
2. O le mafuaʻaga o le faʻaleagaina o Lincoln Sr. o se ituaiga o mea sese faʻaletulafono. O le a se mea sese e mafai ona taofia ai se tagata mai ia ituaiga o aseta e leʻo manino. Ae ina ua uma o ia, sa maumauaʻi Aperaamo e avea ma loia.
3. O Lincoln, i lana ia lava taliaina, na alu i le aʻoga mo le na o le tasi le tausaga - o isi olaga tulaga faʻalavelave. Ae mulimuli ane sa ia faitau tele ma sa auai i ia lava-aʻoaʻoga.
4. I le taumafai ai o lona lima i mea fai uʻamea ma fefaatauaiga, na filifili loa Lincoln e avea ma Faipule mo le setete o Ilinoi. E leʻi talisapaia e le au palota le naunautaʻi o le tauleʻaleʻa 23 tausaga le matua - Na faiaʻina le palota ia Lincoln.
5. E ui i lea, ina ua tuanaʻi le tolu tausaga, sa alu pea o ia i le Konekeresi a Ilinoi, ma le tausaga mulimuli ane, sa pasi lana suʻega mo le aia tatau e faʻatautaia ai le tulafono.
Ua talanoa Lincoln i Ilinoi Konekeresi
6. I le fanau e toʻafa na fananau i le faʻaipoipoga a Lincoln ma Mary Todd, naʻo le tasi na sao. Na faia foi e Robert Lincoln se matata faaupufai ma sa avea foi ma minisita.
7. I le taimi o lana loia, ua auai Lincoln i le sili atu i le 5,000 mataupu.
8. E feteʻenaʻi ma talitonuga taatele, o Lincoln e leʻo se tagata tau faʻasaga i le pologa. Ae ui i lea, na ia manatu o le pologa o se leaga le maalofia, ina ia aveʻesea ia mea e tatau ona faifai malie ma matua faʻaeteete.
9. O le palota a le peresetene i le 1860, na manumalo ai Lincoln i le vaeluaina o le tolauapiga Temokalasi ma ona o palota a le itu i Matu - o nisi setete i Saute e leʻi aofia ai foi lona igoa i le pepa palota. I Matu, sa i ai na o le tele o tagata nonofo, o lea "Faamaoni Abe" (Lincoln i taimi uma totogi totogi aitalafu) ma siitia atu i le White House.
Faʻavaeina o Peresetene Lincoln
10. O setete i saute na tuʻua le US aʻo le i nofo Lincoln i le tofi - latou te leʻi mafaufauina e iai se mea lelei mai le pelesetene fou.
11. I tausaga uma o le taua, e leʻi faʻailoaina tulafono o le militeli i Setete i Matu: sa leai se faʻasalaga, na faia palota, ma isi.
12. I le taumafaiga a Lincoln, na pasia ai se tulafono e tusa ai ma soo se tasi e auai i le taua i autafa o le itu i matu e mafai ona mauaina se 65 hectares o fanua e aunoa ma se totogi.
13. O le nofo pologa i le Iunaite Setete na iʻu lava ina soloia e le teuteuga lona 13 o le Faavae. Na muamua faasa e Lincoln le nofo pologa i itu i saute o setete, ma na o lalo o le omiga mai paaga a le Republican Party na uia ai se laasaga sili atu ona faigata.
14. O le avea ai o Lincoln ma sui tauva o lana pelesetene lona lua sa matua lofituina lava - e ova atu i le 90% palota na maua e le tagata tauva.
15. Na fanaina e John Wilkes Booth Lincoln i le Aso Faraile Lelei 1865. Na mafai ona sola ese mai le nofoaga o solitulafono. Na o le lua vaiaso mulimuli ane ai na maua o ia ma fasiotia a o taumafai e siilima.